Het is al langer bekend dat het zingen van liedjes en rijmpjes een baby activeert of juist kalmeert. Nu blijkt dat baby’s ook gevoelig zijn voor de taalpatronen in dit soort versjes. Dat blijkt uit promotieonderzoek van taalwetenschapper Laura Hahn aan de Radboud Universiteit. Dit inzicht kan van pas komen voor het begeleiden van kinderen met een taalontwikkelingsstoornis of bij het meertalig opgroeien.
De versjes die veel baby’s van hun ouders te horen krijgen, bevatten allerlei poëtische kenmerken, zoals rijm, ritme en versregels. Hahn onderzocht in hoeverre baby’s deze taalpatronen opmerken. In het Baby Research Center van de Radboud Universiteit liet ze de baby’s kinderliedjes en versjes horen.
In een van haar experimenten onderzocht Hahn met behulp van de HPP-methode (Head Turn Preference Paradigm) in hoeverre baby’s zich bewust zijn van frasen, versregels in liedjes. De kinderen zaten bij hun ouders op schoot en hoorden van links en van rechts liedjes. Ze hielden hun hoofd langer gericht naar liedjes die met hele frasen werden gezongen. Bij liedjes waar losse woorden klonken keken de baby’s sneller weg. ‘Dit suggereert dat baby’s meer interesse hebben voor de liedjes met frasen en dat ze in staat zijn om frasen in liedjes te herkennen’, vertelt Hahn.
Grotere woordenschat
Daarnaast bestudeerde Hahn of baby’s rijm en ritme in liedjes en gesproken versjes kunnen waarnemen. Dit deed zij door ze te laten luisteren naar rijmende en niet-rijmende en ritmische en niet-ritmische versjes. Zowel in de luistertijd als in de hersenactiviteit bleken er verschillen te zitten tussen rijmende en niet-rijmende stimuli. Deze werden deels beïnvloed door het ritme, hoewel niet al deze verschillen significant waren. ‘Dat vraagt om vervolgonderzoek’, aldus Hahn. Wel ontdekte zij een verband tussen de gevoeligheid voor rijm en ritme in liedjes en versjes en de grootte van de woordenschat van een baby. ‘Het voordragen van rijmpjes kan dus een positief effect hebben op de taalontwikkeling van baby’s.
Taalontwikkelingsstoornis of meertalig opgroeien
Het kan dus geen kwaad om ons bewust te zijn van de functies van rijmpjes en liedjes. ‘We weten al van de socio-emotionele voordelen van dit soort versjes. Kinderen worden er vrolijk of juist kalm van. Nu hebben we ook een eerste beeld van hoe baby’s spelenderwijs kennismaken met taalpatronen. Dat kan goed van pas komen, bijvoorbeeld op kinderdagverblijven, voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis of kinderen die meertalig opgroeien’, stelt Hahn. Hoewel vervolgonderzoek nodig is, ziet ze al meer praktische mogelijkheden. Als mensen via een aantrekkelijke manier gewend kunnen raken aan die patronen, kunnen ze bekender worden met een taal. Dat zou dat een reden kunnen zijn om extra aandacht te besteden aan muziek en poëzie in de interactie met jonge kinderen. Thuis, maar bijvoorbeeld ook in het onderwijs.
Bron: radboudrecharge.nl vakbladvroeg