Routinematige derde-trimester echo’s dragen niet bij aan een vermindering van zwangerschapsspecifieke angst. De moeder-kindbinding neemt evenmin toe. Wel werden er gunstige effecten gevonden binnen bepaalde subgroepen.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Myrte Westerneng aan het Amsterdam UMC. In het onderzoek onder 1275 zwangere vrouwen werd geen effect gevonden van een routinematige derde-trimester echo op zwangerschapsspecifieke angst en moeder-kind binding. Vrouwen met depressieve symptomen en vrouwen die erg hoog scoorden op tevredenheid met de echo’s leken wel baat te hebben bij een routinematige derde-trimester echo wanneer het ging om moeder-kind binding. Deze effecten waren echter klein.
Uit interviews met 15 zwangere vrouwen die een routinematige derde-trimester echo hadden gehad bleek dat zij deze echo’s vooral als een leuk extraatje zagen en het niet meer zo spannend vonden als de echo’s in de eerste twee trimesters.
Toch konden zwangere vrouwen het zich maar moeilijk voorstellen dat zij helemaal geen echo’s meer zouden krijgen na 20 weken zwangerschap. Ze gaven aan het toch wel fijn te vinden bevestiging te krijgen middels een echo in het derde trimester dat ‘alles goed was’. Ondanks dat men dat eigenlijk wel al wist.
Op basis van dit onderzoek wordt het standaard aanbieden van een derde-trimester echo niet ondersteund. Belangrijk is om te kijken waar de behoefte hieraan vandaan komt. Gewenning aan echo’s kan het lastig maken voor vrouwen om op hun lichamelijke signalen en gevoelens te vertrouwen.
Aanbevelingen
Westerneng en collega’s bevelen aan om te kijken hoe zwangere vrouwen ondersteund kunnen worden in het voelen van vertrouwen en het voelen van een band met de baby zonder zich hierin afhankelijk te voelen van een echo. Aangezien verloskundigen de voornaamste zorgverlener zijn voor de meeste zwangere vrouwen, zouden zij hierin een sleutelrol kunnen spelen.
Vrouwen met een niet-Nederlandse etniciteit, vrouwen die voor het eerst bevallen en vrouwen met symptomen van angst en depressie verdienen hierbij extra aandacht. Deze vrouwen laten een hogere mate van zwangerschap specifieke angst zien. Daarnaast laten vrouwen met depressieve symptomen ook een lagere mate van moederkind -binding zien, waardoor zij extra kwetsbaar zijn.
Download digitale versie van het proefschrift
bron : vakbladvroeg