Een warme band tussen kind en pedagogisch medewerker of gastouder is belangrijk voor een goede overgang van de kinderopvang naar de basisschool, blijkt uit promotieonderzoek van Rosanne Sluiter aan de UvA.
Kinderen die een minder goede band hebben opgebouwd met een gastouder of een pedagogisch medewerker in de kinderopvang, hebben meer moeite met de overgang naar de basisschool. Dat blijkt uit het proefschrift van Rosanne Sluiter, die vrijdag aan de UvA promoveert.
Bij een positieve relatie tussen de professional en het kind gaat het begin van groep 1 veel beter, blijkt uit de resultaten. Deze kinderen zijn beter in staat om zich aan te passen aan een nieuwe omgeving en gedragen zich sociaal competenter, laat het onderzoek zien. “Dat bewijst dat één op één contact echt wel heel belangrijk is bij jonge kinderen”, zegt Sluiter, die zich zorgen maakt over de oplopende personeelstekorten in de kinderopvang.
Niet goed hechten door wisselingen
De sector verwacht in 2026 een tekort van zesduizend medewerkers. “Als er veel personeelswisselingen zijn, kan een kind zich niet goed hechten. Het kost tijd voordat een kind zich vertrouwd voelt bij een pedagogisch medewerker. Dat lukt niet in één dag en dat gaat zeker niet lukken als er elke week een invaller of stagiair op de groep staat.”
Het onderzoek laat zien dat de band tussen professional en kind veel meer invloed heeft dan de algehele kwaliteit van de kinderopvang. Die is ook belangrijk voor het sociaal welbevinden van baby’s en peuters, maar minder van invloed dan de nabijheid van vaste verzorgers.
Peuters socialer bij gastouder
Sluiter volgde over meerdere jaren het wel en wee van ruim tweehonderd kinderen die naar een gastouder of reguliere kinderopvang gaan. De kinderen die door een gastouder worden verzorgd, blijken op tweejarige leeftijd over betere sociaal-emotionele vaardigheden te beschikken dan leeftijdsgenoten die naar de reguliere kinderopvang gaan. Sluiter vermoedt dat dit te maken heeft met de opzet van gastouderopvang. “Bij gastouders zie je kleine groepen, dus daar is meer kans om een goede band met de verzorger op te bouwen.”
Die ‘voorsprong’ is twee jaar later, als de kinderen naar de basisschool gaan, echter alweer verdwenen. In de kleuterklas blijken de 4-jarigen die een achtergrond hebben in de reguliere kinderopvang juist beter te aarden dan hun leeftijdsgenoten die naar een gastouder zijn gegaan. “We hebben niet onderzocht wat daar de reden van is, maar je kunt je voorstellen dat de schoolse structuren in de kinderopvang daar iets mee te maken hebben. Ze weten vanuit de kinderopvang al wat beter hoe het werkt. Het zitten in een kring, op je beurt moeten wachten en dat soort zaken.”
Sluiter hoopt dat de resultaten van haar proefschrift worden meegenomen bij het vormgeven van de toekomst van de kinderopvang. Het kabinet is nog steeds van plan om de kinderopvang vanaf 2027 deels gratis te maken voor werkende ouders. Het is alleen nog volstrekt onduidelijk hoe dit uitgevoerd kan worden gezien de huidige personeelstekorten.
bron : trouw